Engels in het hogeronderwijs

14 maart 2016 door Wieteke Blaas


Steeds meer studies worden tegenwoordig- grotendeels - in het Engels aangeboden. Op dit moment heeft de Universiteit van Wageningen al helemaal geen Nederlandstalige masters meer en de Universiteit van Utrecht denkt erover dit voorbeeld te volgen. Ook op het HBO komen er steeds meer Engelstalige opleidingen.

In groep 6 van de basisschool kreeg ik mijn eerste Engelse les. Mrs. Jones - de juffrouw met een hoed op - kwam voor een uurtje de klas in en begon spontaan Engels te praten. Ik snapte er niks van en was het gehele uur zo bang dat mij iets gevraagd zou worden dat ik niks van de lessen op pikte Eenmaal op de middelbare school werden de lessen serieuzer. Lijsten met woordjes en vele grammaticale regels die in het hoofd gestampt moesten worden. Het was het enige vak waar ik echt in uitblonk, dankzij de lessen maar ook door veel Engelse boeken en films. Toen ik mij uiteindelijk ging oriënteren op een vervolg studie kwam ik al snel bij de richting communicatie uit. In deze richting was ook een internationale optie mogelijk en dus was mijn keuze snel gemaakt.

Studeren in het Engels

Ik begon mijn opleiding ‘International Communication and Media’ en merkte al snel dat het niveau Engels hier veel hoger is dan op de middelbare school. Toch voelde ik mij meteen helemaal op mijn gemak. Een van de leukste dingen aan een internationale opleiding is de mensen; docenten en studenten van over de hele wereld die samen komen en elkaar op deze manier nog meer leren.  Zo ook Emma, die nu een bachelor doet in het Engels. “Ik koos voor de opleiding omdat het idee van een internationale opleiding mij heel erg aansprak. Je ontmoet zo heel veel nieuwe mensen en culturen”.

Ook geeft een Engelstalige opleiding een goed toekomstperspectief; de kans om te werken over de hele wereld. Toch heb ik ook mijn vraagtekens over of mijn keuze wel zo goed is. Want hoe zit het met mijn Nederlandse taalvaardigheid? Is die baan in een warm ver land wel echt mogelijk? Is het niveau van deze opleiding wel net zo goed als de Nederlandse variant?

Discussie

Studenten die kiezen voor een Engelstalige opleiding hopen dat dit hun kansen vergroot op de internationale arbeidsmarkt. Ook trekken de vele nieuwe opleidingen meer buitenlandse studenten aan. Nu zijn er steeds meer taalkundigen en politici die denken dat het velen Engels  in het hoger onderwijs een bedreiging vormt voor de Nederlandse taal. Dit heeft al tot een rondtafelgesprek in de Tweede Kamer geleid in december 2015. De hoofdvraag luidde: “Wat betekenen Engelstalige studies voor de kwaliteit van het onderwijs?” 

Tijdens dit gesprek was iedereen, zowel de politici als de hoogleraren en voorzitters van universiteiten, het er over eens dat de keuze voor een Nederlandstalige of Engelstalige route van een opleiding moet worden bekeken per opleiding. Wel werd er benoemd dat er soms helemaal geen keuze is. Dit komt doordat universiteiten  liever Engelstalige studies aanbieden om zo meer internationale studenten te krijgen. Het tarief voor studenten van buiten de Europese Unie mag namelijk door instellingen zelf vastgesteld worden en dat levert veel geld op. Dit tot groot ongenoegen van het CDA en de SP die het idee hebben dat geld de voornaamste drijfveer is voor Universiteiten om voor Engels te kiezen. Dit word echter ontkent door verschillende partijen die beweren dt hun prioriteit juist ligt bij het tegengaan van vergrijzing door buitenlands kenniswerkers op te leiden.

Toch zullen sommige opleidingn verdwijnen zonder de extra buitenlandse studenten en het geld wat zij de universiteiten opleveren. “Daardoor ontstaat er weinig discussie over zo’n beslissing, omdat iedereen denkt: als we het niet doen, gaan we eraan.” aldus universitair docent Grieks Emilie van Opstall van de Vrije Universiteit. 

Voor- en nadelen

Er zijn veel voor- en nadelen als het om de internationalisering van het hoger onderwijs gaat. Aan de ene kant is het veelvuldig gebruik van Engels integregen in opleidingen misschien niet het meest gunstige voor de Nederlandse taalvaardigheid, maar het is wel goed voor de toekomstmogelijkheden van zowel Nederlandse studenten als buitenlandse studenten in Nederland. Emma: “Volgend jaar ga ik een half jaar studeren in Schotland. Daarna ga ik mij specialiseren in marketing. We zien wel wat de toekomst brengt, hopelijk een goede baan bij een groot internationaal bedrijf”. Tegenwoordig zijn er zo veel bachelors en masters om uit te kiezen en het blijft toch een lastige keuze. Uiteindelijk is het de keus van de studenten zelf wat ze willen studeren en in welke taal.